Уæрæсе

Сæрибар энциклопеди Википедийы æрмæг.
Уæрæсейы Федераци
Российская Федерация
Тырыса Герб
Тырыса Герб
Уæрæсейы паддзахадон гимн
Официалон æвзаг уырыссаг
Сæйраг сахар Мæскуы
Стырдæр сахартæ Мæскуы, Бетъырбух, Новосибирск, Екатеринбург, Дæллаг Новгород, Хъазан, Самарæ, Омск, Челябинск, Ростов-Доныл
Хицауиуæджы хуыз Республикæ
Территори
 • Æдæппæт 17 125 187 км²
 • Доны уæлцъары % 4,22
Цæрджытæ
 • Бахыгъд (2023) 146 447 424[1] ад.
 • Сфыст (2021) 147 182 123 ад.
 • Æнгомад 8,55 ад./км²
ÆМП
 • Æдæппæт (2006) 1,746 трлн.[2] долл.
Валютæ Уæрæсейы сом
Интернет-домен .ru, .su, .рф[3]
Код ISO RU
ÆОК-ы код RUS
Телефонон код +7
Сахатон таг UTC+2UTC+12
ВикиКъæбицы логотип Викикъæбицы медиа

Уæрæсе[1] (уырыс. Россия), официалон ном у Уæрæсейы Федераци (уырыс. Российская Федерация) у федералон æрдæгпрезидентон республикæ Евразийы цæгаты. Ныгуылæнæй скæсæнмæ æмарæн у Норвеги, Финлянди, Эстони, Латви, Литва, Польшæ, Белорусси, Украинæ, Абхаз, Гуырдзыстон, Хуссар Ирыстон, Азербайджан, Хъазахстан, Китай, Монголи æмæ Цæгат Корейимæ. Доныл ын ис арæн АИШ-ы штат Аляскæимæ æмæ Японимæ. 17 милуан квадратон километр ахсгæйæ, Уæрæсе у дунейы стырдæр бæстæ. Йæ цæрджыты нымæцмæ гæсгæ та у дунейы фарæстæм. Цæры дзы 142 милуан адæймаджы. Йæ сæйраг æмæ стырдæр сахар у Мæскуы.

Уæрæсе у минералон æмæ энергион ресурсты стырдæр дарæг, нефт æмæ æрдзон газы стырдæр къахджытæй иу.

Цæрджытæ[ивын | Бындур ивын]

Æдæппæтæй цæрджыты нымæц у 141 888,9 мин адæймаджы (1 июны 2008), дунейы цæрджытæй 2,13 %. Уыдонæй 4/5 цæрынц бæстæйы европæйаг хайы (Уралимæ). Адæмæй 73% цæрынц сахарты.

Уæрæсейы цæрынц 180 адæмыхаттæй фылдæр, уыдонæй уырыс сты 81,5% (2002-æм азы сфыстмæ гæсгæ).

Ирæттæй сæ фылдæр хай цæрынц Уæрæсейы (Цæгат Ирыстон æмæ æндæр регионты).

Истори[ивын | Бындур ивын]

Сæйраг сахæртæ[ивын | Бындур ивын]

Президенттæ[ивын | Бындур ивын]

Æрдз[ивын | Бындур ивын]

Цæдтæ[ивын | Бындур ивын]

Байкал у дунейы арфдæр цад, стырдæр æрдзон æдзæхх донуат. Ладогæйы цад у Европæйы стырдæр æдзæхх цад.

Кæс ноджы[ивын | Бындур ивын]

Уæрæсейы картæ
Уæрæсе
Ног Ладогæйы уынд
Фыдыбæстæйы сæрвæлтау!
Мæскуыйы Кремль

Фиппаинæгтæ[ивын | Бындур ивын]

  1. Æндæр арæх ном ирон æвзаджы у Уырыс.