Бетъырбух
| Сахар | |||||
| Бетъырбух | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| уырыс. Санкт-Петербург | |||||
 | |||||
|
|||||
| 59°57′ с. ш. 30°19′ в. д.HGЯO | |||||
| Паддзахад |
 Уæрæсе |
||||
| Федерацийы субъект | Бетъырбух | ||||
| Истори æмæ географи | |||||
| Бындурæвæрд | 1703 | ||||
| Раздæры нæмттæ |
1914 азы онг — Санкт-Петербург 1924 азы онг — Петроград 1991 азы онг — Ленинград |
||||
| Фæзуат | 1439 км² | ||||
| Центры бæрзæнд | 3 м | ||||
| Сахатон таг | UTC+3:00 | ||||
| Цæрджытæ | |||||
| Цæрджытæ | ↗5 601 911[1] адæймаджы (2021) | ||||
| Цифрон идентификатортæ | |||||
| Телефонон код | +7 812 | ||||
| Посты индекстæ | 190000—199406 | ||||
| gov.spb.ru(уырыс.) | |||||
|
|
|||||
 Викикъæбицы медиа | |||||
.svg)
Бетъырбух, нырыккон мыхуыры арæхдæр Санкт-Петербург (уырыс. Санкт-Петербург) у Уæрæсейы империйы кæддæры сæйраг сахар, Нева Финнаг бакæлæнмæ кæм æфты, уыцы ран. Абон дæр Уæрæсейы мидæг Бетъырбух тынг ахадгæ сахар у, бæстæйы дыккаг стырдæр. Бетъырбух у, йæ цæрджыты нымæц иу милуанæй фылдæр кæмæн у, дунейы ахæм цæгатагдæр сахар. Цæрынц дзы 5 милуан адæймагæй фылдæр.
Бетъырбух хæссы Хъæбатыр сахары кадджын ном, йе сконды ис æртæ Хæстон намысы сахары (Кронштадт, Колпино, Ломоносов).
Æрæджы Бетъырбухмæ ралидзын кодтой Уæрæсейы Федерацийы Конституцион тæрхондон.
Боныхъæд[ивын | Бындур ивын]
Боныхъæд у ромыл æмæ уымæл. Хурджын бонты растæмбис нымæц афæдзы дæргъы у 62. Зымæгон бонтæ сты иттæг талынг, фанартæ судзынц суткæйы 18 сахаты.
Истори[ивын | Бындур ивын]
1703-æм азы 27 майы паддзах Пётр I указмæ гæсгæ Пётр æмæ Павелы гæнахæн йæ бындур сæвæрдтой Невайы дельтæйы. Уыцы цау нымад у Бетъырбухы бындурæвæрды боныл.
Фыдыбæстæйы Стыр хæсты рæстæг уыдис Ленинграды блокадæ.
1955-æм азæй кусы Бетъырбухы метро.
Бетъырбухы бынат ирон культурæйы[ивын | Бындур ивын]
Бетъырбух ахсы зынгæ бынат нырыккон ирон культурæйы. Ам ахуыр кодтой Хетæгкаты Къоста, Брытъиаты Елбыздыхъо, Абайты Васо æмæ бирæ æндæртæ. Ам XX æнусы райдиан мыхуырæй цыдис фыццаг ирон журналтæй иу — «Хуры тын», зæгъгæ (йæ редактор уыди Брытъиаты Е.).
Ныр дæр Бетъырбухы бирæ ирæттæ цæрынц. Ис дзы Цæгат Ирыстоны минæварад[2] æмæ ирон æхсæнад дæр.
Æддаг æрмæг[ивын | Бындур ивын]
- Iriston.ru: ирон диаспорæтæ (ис дзы Бетъырбухы тыххæй хайад дæр)
Фиппаинæгтæ[ивын | Бындур ивын]
- ↑ Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более. Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года. На 1 октября 2021 года. Том 1. Численность и размещения населения (XLSX). Датæ: 2022-æм азы 1 сентябры. Архив 2022-æм азы 1 сентябры.
- ↑ вКонтакте: predstavitelstvo_rsoalania
.svg)
|
Ацы уац Бетъырбухы тыххæй къæртт у, ома æрдæгцæттæ. Википедийæн баххуыс кæн æмæ ацы уац раст æмæ стырдæр скæн. |
| Республикæтæ | Адыгей • Алтай • Башкортостан • Буряти • Дагъистан • Карели • Кæсæг-Балхъар • Коми • Марий Эл • Мæхъхъæл • Мордови • Тæтæрстан • Тыва • Удмурти • Хакаси • Хъалмыхъхъ • Хъæрæсе-Черкес • Хъырым1 • Цæгат Ирыстон • Цæцæн • Чуваши • Якути | |
|---|---|---|
| Крайтæ | Алтайы • Денджызгæрон • Камчаткæйы • Краснодары • Красноярсчы • Пермы • Стъараполы • Фæсбайкалы • Хабаровы | |
| Облæстытæ | Амуры • Архангельсчы • Астраханы • Белгороды • Брянсчы • Владимиры • Волгограды • Вологдæйы • Воронежы • Ивановойы • Иркутсчы • Калининграды • Калугæйы • Кемеровойы • Кировы • Костромайы • Курганы • Курсчы • Ленинграды • Липецчы • Магаданы • Мæскуыйы • Мурмансчы • Дæллаг Новгороды • Новгороды • Новосибирсчы • Омсчы • Оренбурджы • Орёлы • Пензæйы • Псковы • Ростовы • Рязаны • Самарæйы • Саратовы • Сахалины • Свердловсчы • Смоленсчы • Тамбовы • Тверы • Томсчы • Тулæйы • Тюмены • Ульяновсчы • Челябинсчы • Ярославлы | |
| Федералон сахартæ | ||
| Автономон облæст | ||
| Автономон зылдтæ | ||
1 Дзырддаг территори, Украинæ йæ йæхи хай нымайы | ||