Перейти к содержанию

Беслæн

Сæрибар энциклопеди Википедийы æрмæг.
Сахар
Беслæн
уырыс. Беслан
Герб
Герб
43°11′ с. ш. 44°32′ в. д.HGЯO
Паддзахад Уæрæсе Уæрæсе
Федерацийы субъект Цæгат Ирыстон
Муниципалон район Рахизфарсы район
Сæргълæууæг Татраты Харитон
Истори æмæ географи
Бындурæвæрд 1847
Раздæры нæмттæ 1941 азы агъоммæ — Тылаттаты хъæу
1950 азы агъоммæ — Ирыстон[1]
Сахар кæдæй 1950
Фæзуат
  • 24 км²
Сахатон таг UTC+3:00
Цæрджытæ
Цæрджытæ ↗36 011[2] адæймаджы (2023)
Национ сконд ирæттæ (81,77%), уырыссæгтæ (13,51%)
Цифрон идентификатортæ
Телефонон код +7 86737
Посты индекс 363020, 363021 æмæ 363023–363029
Автомобилон код 15
beslan.ru​(уырыс.)
Беслæн (Уæрæсе)
Беслæн (Цæгат Ирыстон)
ВикиКъæбицы логотип Викикъæбицы медиа

Беслæн у Цæгат Ирыстоны сахар, Рахизфарсы районы административон центр. Цæры дзы 37,4 мин адæймаджы, æмæ уымæ гæсгæ у Цæгат Ирыстоны æртыккаг цæрæгджындæр сахар. Беслæн у республикæйы ахсджиаг транспортон æмæ индустрион центр.

Беслæн бындурæвæрд æрцыдис 1847-æм азы. Йæ бындурæвæрæг у Алыккаты Беслæн, Дæллаг Хъобанæй ралидзæг. Раздæр ацы бынаты уыдис хъæд, йæ астæу та — обау, ныр æй хонынц Беслæны обау.

Алыккаты Беслæны фæдыл ардæм æрбалыгъдысты: Есенатæ, Тылаттатæ, Хъаныхъуатæ. Уыдоны фæстæ ам æрцардысты Магкотæ, Хъамбегатæ, Бæтæгатæ æмæ æнд., кæцытæ ралыгъдысты Дæргъæвсы комæй. Хъæуы фыццаг ном уыд Алыгкатыхъæу[3], йæ бындурæвæрæджы мыггагмæ гæсгæ. Фæстæдæр хуындис Тылаттаты хъæу[4] (уырыс. Тулатово), æлдар Тылаттаты Беслæны номæй. 1950 азы уый сси сахар, йæ ном Беслæн, афтæмæй.

Беслæны теракт

[ивын | Бындур ивын]

2004-æм азы 1 сентябры террористтæ тыхæй бацахстой Беслæны 1-æм скъола, æмæ 1128 адæймаджы (сывæлæттæ, ахуыргæнджытæ æмæ ныййарджытæ) амынæттæй систой. 3 сентябры адæм уагъд æрцыдысты, фæлæ уыдонæй 334 фæмардысты[5]. Беслæнæн цы цæф уыдис уыцы теракт, уый бамбарынæн фаг у зæгъын, æппæт Фыдыбæстæйы Стыр хæсты рæстæг Беслæнæй рацæуæджытæй 357 лæджы кæй амардис, уый.

Цæрджытæ

[ивын | Бындур ивын]
Цæрджыты нымæц
1926[6]1939[7]1959[8]1967[9]1970[10]1976[6]1979[11]1989[12]1992[9]1996[9]
4800↗5858↗19 385↗25 000↗26 893↗29 600↗29 879↗32 469↗34 100↘33 900
1998[9]2000[9]2001[9]2002[13]2003[9]2005[9]2006[9]2007[9]2008[9]2009[14]
↗34 300↗34 500↗34 600↗35 550↗35 600→35 600↗35 700↗35 800↗36 000↗36 183
2010[15]2011[16]2012[16]2013[16]2014[16]2015[17]2016[18]2017[19]2018[20]2019[21]
↗36 728↗36 729↗36 864↗37 037↘36 991↗37 063↘37 034↘37 025↗37 029↗37 196
2020[22]2021[23]2023[2]
↗37 371↘35 929↗36 011

Транспорт

[ивын | Бындур ивын]

Беслæн у Цæгат Ирыстоны ахсджиаг транспортон æлхынцъ. Сахары цур ис аэропорт «Дзæуджыхъæу».

Кæс ноджы

[ивын | Бындур ивын]

Фиппаинæгтæ

[ивын | Бындур ивын]
  1. ↑ Дзагуырты Тембол. Географийы терминон дзырдуат уырыссаг æмæ ирон æвзæгтыл. Цæгат Ирыстоны АССР-ы паддзахадон рауагъдад — Орджоникидзе, 1941.
  2. 1 2 Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.). Федеральная служба государственной статистики (18 августа 2023). Датæ: 2023-æм азы 23 августы.
  3. ↑ Калоев Б.А. Осетины: Историко-этнографическое исследование / Б.А. Калоев; Ин-т этнологии и антропологии им. Н.Н. Миклухо-Маклая. 3-е изд., испр. и перераб. — М.: Наука, 2004. — 471 с.
  4. ↑ Торчынты Таймураз. Иры хæзнадонæй — Дзæуджыхъæу: Ир, 2010 — 382 ф.
  5. ↑ Ход расследования теракта в Беслане в сентябре 2004 года. Справка. Датæ: 2010 азы 13 октябры.
  6. 1 2 Население Северной Осетии. Датæ: 2016-æм азы 10 апрелы. Архив 2016-æм азы 9 апрелы.
  7. ↑ Всесоюзная перепись населения 1939 года. Численность городского населения СССР по городским поселениям и внутригородским районам. Датæ: 2013-æм азы 30 ноябры. Архив 2013-æм азы 30 ноябры.
  8. ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. Демоскоп Weekly. Датæ: 2013-æм азы 25 сентябры. Архив 2013-æм азы 28 апрелы.
  9. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Народная энциклопедия «Мой город». Беслан
  10. ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.. Демоскоп Weekly. Датæ: 2013-æм азы 25 сентябры. Архив 2013-æм азы 28 апрелы.
  11. ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.. Демоскоп Weekly. Датæ: 2013-æм азы 25 сентябры. Архив 2013-æм азы 28 апрелы.
  12. ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 года. Численность городского населения. Архив 2011-æм азы 22 августы.
  13. ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. Архив 2012-æм азы 3 февралы.
  14. ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, поселкам городского типа и районам на 1 января 2009 года. Датæ: 2014-æм азы 2 январы. Архив 2014-æм азы 2 январы.
  15. ↑ Том 1. Численность и размещение населения. Таблица 10
  16. 1 2 3 4 Оценка численности населения муниципальных образований Республики Северная Осетия-Алания на 1 января 2011-2015 годов. Датæ: 2015-æм азы 4 майы. Архив 2015-æм азы 4 майы.
  17. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Датæ: 2015-æм азы 6 августы. Архив 2015-æм азы 6 августы.
  18. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
  19. ↑ 2017-æм азы 1 январы Уæрæсейы Федерацийы цæрджыты нымæц (31 июлы 2017). Датæ: 2017-æм азы 31 июлы. Архив 2017-æм азы 31 июлы.
  20. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Датæ: 2018-æм азы 25 июлы. Архив 2018-æм азы 26 июлы.
  21. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года. Датæ: 2019-æм азы 31 июлы.
  22. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года. Датæ: 2020-æм азы 17 октябры. Архив 2020-æм азы 17 октябры.
  23. ↑ Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более. Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года. На 1 октября 2021 года. Том 1. Численность и размещения населения (XLSX). Датæ: 2022-æм азы 1 сентябры. Архив 2022-æм азы 1 сентябры.


Ирыстон Ацы уац ирон темæйыл къæртт у, ома æрдæгцæттæ.
Википедийæн баххуыс кæн æмæ ацы уац раст æмæ стырдæр скæн.
Ист æрцыд "https://os.wikipedia.org/w/index.php?title=Беслæн&oldid=586212"-æй