Гаджибеков, Узеир Абдул-Гусейн оглы

Сæрибар энциклопеди Википедийы æрмæг.
Узеир Абдул-Гусейн оглы Гаджибеков
азерб. اوزئییر حاجی‌بَی‌اوو, Üzeyir Hacıbəyov
Иумæйаг информаци
Райгуырды датæ 6 (18) сентябры 1885
Райгуырæны бынат
Мæлæты датæ 1948-æм азы 23 ноябры(1948-11-23)[1][2][3] (63 азы)
Мæлæты бынат
Ныгæныны бынат
Бæстæ
Професситæ дирижёр, композитор, музыкалон педагог, фыссæг, журналист, музыкалон этнограф, драматург
Сфæлдыстады азтæ 19041948
Жанртæ оперæ, классикон музыкæ[d] æмæ мугам[d]
Хорзæхтæ
Ленины орден Фæллойадон Сырх Тырысайы орден медаль «За оборону Кавказа» медаль «За доблестный труд в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.»
Сталинская премия 2-й степени Сталинская премия 2-й степени Советон Цæдисы адæмон артист народный артист Азербайджанской ССР заслуженный деятель искусств Азербайджанской ССР
Автограф
Изображение автографа
hajibeyov.com
ВикиКъæбицы логотип Викикъæбицы медиа

Узеир Абдул-Гусейн оглы Гаджибеков (азерб. عزيربك بن عبدالحسين حاجى بكوف, Üzeyir bəy Əbdülhüseyn oğlu Hacıbəyov; 6 [18] сентябры 1885, Агджабеди — 23 ноябры 1948, Баку) уыд азербайджайнаг советон композитор, дирижёр, музыкæзонæг, публицист, драматург, педагог, æхсæнадон архайæг. Советон Цæдисы адæмон артист (1938). Сталины премийы ll къæпхæны дыууæ хатты лауреат (1941, 1946).

Нырыккон Азербайджаны профессионалон музыкалон дæсныйады бындурæвæрæг, Азербайджаны ССР-йы Зонæдты академийы архайæг уæнг (1945), профессор (1940), Азербайджаны консерваторийы ректор (19281929, 19391948), Азербайджаны ССР-йы Композиторты цæдисы сæрдар (19381948). Коммунистон партийы уæнг 1938-æм азæй. Азербайджаны ССР-йы æмæ ныры Азербайджаны гимны автор. Пысылмон дунейы фыццаг оперæйы ныффыссæг[5][6].

Йæ ахуыр райдыдта медресейæ, стæй каст фæци дыуууæазыккон уырыссаг-тæтæйраг (азербайджайнаг) скъола. 1899-æм азæй 1904-æм азы онг ахуыр кодта Фæскавказы ахуыргæнджыты семинары азербайджайнаг хайады Гуры сахары[7]. Гуры базыдта скърипкæ æмæ виолончель цæгъдын, базонгæ и суинаг композитор Муслим Магомаевимæ (зарæггæнæг Муслим Магомаевы фыдыфыд)[8]. Уый фæстæ цыппар азы дæргъы амыдта Гадрут æмæ Бакуйы скъолаты.[7] 1905-æм азы куыста Бакуйы Биби-Эйбаты скъолайы, стæй «Саадат»-ы скъолайы, амыдта дзы азербайджайнаг æмæ уырыссаг æвзаг, математикæ, географи, истори[9]. Уыцы иу рæстæг сси газет «Хаят»-ы тæлмацгæнæг, газет «Иршад»-ы дæр архайдта. 1911-æм азы ацыдис Мæскуымæ бæстондæр музыкалон ахуыр райсынмæ[10], стæй Бетъырбухмæ дæр, кæцыйы ахуыр кодта консерваторийы В. Калафатийы разамындæй (1914).

Узеир Гаджибеков (рахизырдыгæй фыццаг рæнхъы) Фæскавказы ахуыргæнджыты семинары студентты ’хсæн. Йæ фæстæ бады Муслим Магомаев (хистæр). 1904-æм аз

Литературæ[ивын | Бындур ивын]

  • Сарабский А. Г. Возникновение и развитие азербайджанского музыкального театра (до 1917 г.). — Б.: Издательство Академии наук Азербайджанской ССР, 1968. — 273 с.
  • Мирза Ибрагимов. Üzeyir Hacıbəyovun şəxsiyyəti və yaradıcılığı. — Баку, Азербайджанская ССР, СССР: Азернешр, 1987.
  • Ахмед Исазаде. (на азербайджанском). — Баку, Азербайджанская ССР, СССР: Элм, АН Азербайджанской ССР, 1990.
  • Х. Гашимова, Р. Оруджалиева, Н. Асланбекова, Г. Сафарова, Н. Салимова. (на азербайджанском). — Баку, Азербайджан: Азербайджанская Государственная Библиотека имени М.Ф.Ахундова, 2008.
  • Мәммәдли Г. Үзејир Һаҹыбәјов. 1885 — 1948 Һәјат вә јарадыҹылығынын салнамәси. — Б.: Јазычы, 1984.

Фиппаинæгтæ[ивын | Бындур ивын]

  1. Bibliothèque nationale de France Hadjibeyov, Uzeir // идентификатор BNF (фр.): гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
  2. Uzeyir Hajibeyov // Musicalics (фр.)
  3. Uzeir Abdul Husein Ogli Hadžibekov // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
  4. Deutsche Nationalbibliothek Record #11895850X // Иумæйаг нормативон контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  5. Matthew O'Brien. Uzeir Hajibeyov and his role in the development of musical life in Azerbaijan. — Routledge, 2004. — С. 211. — ISBN 0-415-30219-6, 9780415302197.
  6. William O. McCagg, Brian D. Silver. Soviet Asian ethnic frontiers. — Pergamon Press, 1979. — ISBN ISBN 0-08-024637-0, 9780080246376.
  7. 7,0 7,1 Гаджибеков Узеир Абдул Гусейн-оглы. Биография.ру. Датæ: 2019-æм азы 15 июны. Архив 2011-æм азы 19 августы.
  8. Магомаев Муслим Магомаевич(недоступная ссылка). Биография.ру. Датæ: 2010-æм азы 18 июны. Архив 2007-æм азы 16 майы.
  9. Ч.Каджар. Старая Шуша. 2007, Изд-во Шарг-Гарб., стр 326
  10. Ч.Каджар. Старая Шуша. 2007, Изд-во Шарг-Гарб., стр 327