Хушто-Сырт
| Хъæу | |
| Хушто-Сырт | |
|---|---|
 | |
| 43°23′26″ с. ш. 43°12′13″ в. д.HGЯO | |
| Паддзахад |
 Уæрæсе |
| Федерацийы субъект | Кæсæг-Балхъар |
| Муниципалон район | Чегемы район |
| Истори æмæ географи | |
| Фæзуат |
|
| Центры бæрзæнд | 1060 м |
| Сахатон таг | UTC+3:00 |
| Цæрджытæ | |
| Цæрджытæ | ↗842[1] адæймаджы (2022) |
| Национ сконд | балхъайрæгтæ |
| Дин | пысылмæттæ |
| Цифрон идентификатортæ | |
| Телефонон код | +7 86634 |
| Посты индекстæ | 361407 |
|
|
|
.svg)
Хушто-Сырт у хъæу Кæсæг-Балхъары Чегемы районы. Хъæууат Хушто-Сырты муниципалитеты сырæзты иунæг цæрæгджын пункт[2].
Географион уавæр[ивын | Бындур ивын]
Хъæу æрбынат кодта Чегемы районы централон хайы, Чегемы цæугæдоны рахиз былыл, Чегемы комы дæлвæзы. Сахар Чегемы централон районæй у 50 километры дæрддзæф, Налцыччы сахарæй та 55 километры. Хъæууаты фæзуат у 26 км²-ы бæрц. Æмарæн кæны цæрæгджын пункты зæххытимæ — Дæллаг Чегемимæ цæгаты ’рдыгæй.
Цæрæгджын пункт æрбынат кодта республкæйы хæххон зонæйы. Йæ рельеф конд у хохы рæгъты хуызы — уыдон лæууынц хъæуы алыварс. Хъæууаты бæрзонддæр бынат у хох Чаты-баши, уый лæууы хъæуæн йæ хуссар-скæсæны ’рдыгæй. Хъæуæн йæ ныгуылæны ’рдынæй цæуы Качкорташы рагъ æмном хохимæ. Уыцы хохы бæрзæнд у 2 075 метры денджызы æмвæзæй уæлдæр.
Хъæуæй 3 километры дарддзæгыл хуссары ’рдыгæй æрбынат кодтой Чегемы æхсæрдзæнтæ, кæдон сты республикæйы иууыл популярондæр туристон бынæттæ.
Бæстыхъæд у рæстæмбис континенталон. Сæрд у уазалгомау, йæ рæстæмбис температурæ +20...+25°С, зымæг уазал, температурæ арæх æрхауы -10...−15°С бындæр. Фыццаг сæлдтытæ райдайынц октябры райдайæны.
Истори[ивын | Бындур ивын]
Хъæуы истори райдайы XIX æнусы райдайæны. Бындур йын æрæвæрдтой Чегемы комы бæрзонддæр бынæттæй цы адæм ралыгъд, уыдон
1935-æм азы онг Хушто-Сырты хъæусовет уыд Балхъары зылды хай. Уый фæстæ хъæусовет куы сыстыр, уæд æй баиу кодтой ногарæзт Чегемаг районимæ.
1944-æм азы балхъайрæгты ахастой Астæуккаг Азимæ. Хъæу 13 азы дæргъы уыд æвæгæс. 1957-æм азы сæ ССРЦ-йы Сæйраг Совет куы среабелитаци кодта, уæд сын радтой бар цæмæй раздæхой сæ цæрæнбынæттæм. 1962-æм азы Хушто-Сырты рацарæзтгонд хъæуæн раздахтой Чегемы районы хъæууаты статус.
Сæ адæмы хатмæ гæсгæ дзы цæры
| Адæмыхатт | Нымæц, адæм. |
Процент, % |
|---|---|---|
| балхъайрæгтæ | 858 | 99,0 % |
| æндæр | 9 | 1,0 % |
| æдæппæт | 867 | 100 % |
Бынæттон хиуынаффæйад[ивын | Бындур ивын]
Хъæууаты бынæттон хиуынаффæйады структурæ арæзтæуы:
- Хъæууаты сæрдар — Гижгиев Ескендер Хажмусы фырт.
- Хушто-Сырты хъæууаты администраци — фондз адæймагæй конд.
- Хушто-Сырты хъæууаты бынæттон хиуынаффæйады — 11 депутататæй конд.
Инфраструктурæ[ивын | Бындур ивын]
Хъæуы ис иу астæуккаг-ахуырадон скъола. Уымæй уæлдай ма дзы ис Культурæйы хæдзар æмæ мæзджыт.
Медицинон пункт дзы нæй, уый аххосæй хъæуы цæрджытæ цæуынц Дæллаг Чегемы рынчындомæ æви Чегемы сахары районон рынчындонмæ.
Экономикæ[ивын | Бындур ивын]
Æфтиаджы фылдæр хай исынц туризмы руаджы. Хъæуы цур уæвынц Чегемы æхсæрдзæнтæ, уырдæм бацæуынц мингай туристы.
Фиппаинæгтæ[ивын | Бындур ивын]
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года. Федеральная служба государственной статистики. Датæ: 2022-æм азы 26 апрелы.
- ↑ Закон Кабардино-Балкарской Республики от 27 февраля 2005 года N 13-РЗ «О статусе и границах муниципальных образований в Кабардино-Балкарской Республике»
|
Ацы уац Кæсæг-Балхъары тыххæй къæртт у, ома æрдæгцæттæ. Википедийæн баххуыс кæн æмæ ацы уац раст æмæ стырдæр скæн. |