Дамгъæ

Сæрибар энциклопеди Википедийы æрмæг.
Гуырдзиаг дамгъæтæ
Тайаг дамгъæтæ

Дамгъæ у алфавитон фыссынады символ, ныхасы мыртæ чи амоны, ахæм. Дамгъæйæ хъауджыдæр иероглиф нысан кæны исты хъуыды.

Дамгъæтæ баст сты фонетикæимæ. Æцæг фонематикон алфавиты дамгъæтæй алчи нысан кæны иу фонемæ, фæлæ практикæйы иу фонемæ арæх фыссынц цалдæр дамгъæтæй. Дыууæ дамгъæйы, иу фонемæ чи нысан кæнынц, хуыйнынц диграф. Англисаг æвзаджы диграфтæ сты ch, sh æмæ th, ирон æвзаджыдз, дж, гъ æмæ æндæртæ (ирон ахуырады традицимæ гæсгæ дамгъæтыл нымад сты, ис сын алфавиты бынат дæр). Иу фонемæ триграфæй дæр фыссæн и — зæгъæм, немыцаг триграф sch нысан кæны фонемæ [ш].

Фыццаг алфавит фæзынди нæ эрæйы агъоммæ 2000 азмæ ’ввахс Мысыры. Уыцы алфавитæй рацыдысты нырыккон алфавиттæн сæ фылдæр хай. Æппæнæрæгмæ нæ эрæйы агъоммæ VIII æнусы грекъ байстой финикиаг алфавит æмæ йæ бындурыл сарæзтой сæхи алфавит — æд хъæлæсон дамгъæтæ. Уыцы алфавитæй рацыди латинаг æмæ фæстæдæр кириллон алфавиттæ.

Кæс: