Гюнтекин, Решад Нури

Решад Нури Гюнтекин
тур. Reşat Nuri Güntekin
Райгуырды датæ	1889-æм азы 25 ноябры(1889-11-25)
Райгуырæны бынат	Стамбул, Османты импери
Мæлæты бон	1956-æм азы 7 декабры(1956-12-07) (67 азы)
Мæлæты бынат	Лондон, Стыр Британи
Æмбæстонад (дæлхицауад)	Османты импери  Турк
Ахуырад	Стамбулы университет[d]
Архайды хуыз	дипломат, романист, политик, драматург, фыссæг, прозаик
Уацмысты æвзаг	туркаг
Автограф
Викикъæбицы медиа

Решад Нури Гюнтекин (тур. Reşat Nuri Güntekin) (1889-æм азы 25 ноябры, Стамбул — 1956-æм азы 13 декабры, Лондон) — туркаг фыссæг, романист æмæ драматург.

Йæ фыццаг уацау «Зæронд æмбал» рацыдис 1917-æм азы. Дарддæр цæуынц «Хæлддзæгты дидинæг» (1918-æм аз), «Нæзыцъиу — зараг цъиу» (1922-æм аз), пьесæтæ «Æцæг хъайтар» (1918-æм аз), «Хъама» (1918-æм аз), «Дуры къæртт» (1926-æм аз) æмæ а.д.

Йæ романты æмæ радзырдты Гюнтекин туркаг литературæйы фыццæгтæй иуæй равдыста реалгондæй æмæ алывæрсыгæй Анатоли, Турчы провинциалон сахартæ, æмæ гæвзыкк туркаг хъæу. Дæнцæгæн ис æрхæссæн йæ роман «Нæзыцъиу — зараг цъиу» (тур. Çalıkuşu), æвдисы æрыгон туркаг чызджы-ахуыргæнæджы хъысмæт Анатолийы; ацы чиныгмæ гæсгæ 1966-æм азы ист æрцыдис киноныв, стæй йæ 1986-æм азы рацарæзтой телесериалы хуызы, Феридейы роль дзы æнтыстджынæй ахъазыд туркаг актрисæ Айдан Шенер.

Гюнтекины радзырды ис деталон æмæ дырыс стиль, реалистон фæлгъуызимæ. Йæ иннæ зынгæ романтæ — «Цъæх æхсæв» (тур. Yeşil Gece) æмæ «Сыфтæрызгъæлæн» (тур. Yarpak Dökümü).

Гæнтекин агайы бинонты цыргъ проблемæтæ, удгоймаджы æмæ æхсæнады æмахастытæ, æргом кæны дины кусджыты хъуыддæгтæ. Йæ роман «Цъæх æхсæв»-ы равдыста туркаг адæмы национ-сæрибаргæнæн тох. Гюнтекины цавæрдæр фæлдисондтæ фыст сты сентиментализмы улæфты æндæвдадмæ гæсгæ.

Цардафыст

Йæ фыд уыдис æфсады майор. Решад Нури цыдис райдайæн скъоламæ Чанаккалейы, Чанккалейы астæуккаг скъоламæ æмæ скъола Freres-мæ Измиры. Фæцис Стамбулы университеты литературæйы факультет 1912-æм азы. Куыста куыд ахуыргæнæг æмæ сæргълæууæг астæуккаг скъолаты Бурсæйы æмæ Стамбулы, уыйфæстæ куыд инспектор Национ Ахуырады Министрады (1931). Дарддæр 1933-æм аз æмæ 1943-æм азы астæу уыди Чаккалейы минæвар Турчы парламенты, стæй хистæр инспектор Национ Ахуырады Министрады (1947) æмæ культурæйы хабæртты фæдыл атташе Парижы (1950). Уыдис ма Турчы минæвар ЮНЕСКО-йы.

Пенсимæ рацыды фæстæ куыста Стамбулы муниципалон театрты литературон правленийы. Амардис Лондоны, куы ацыдис уырдæм рæуджыты ракæй дзæбæх кæнынмæ. Ныгæд æрцыдис уæлмæрдты тур. Yarpak Dökümü Стамбулы.

Сфæлдыстад

Радзырдтæ

• тур. Recm, Gençlik ve Güzellik (1919)
• тур. Roçild Bey (1919)
• тур. Eski Ahbab
• тур. Tanrı Misafiri (1927)
• тур. Sönmüş Yıldızlar (1928)
• тур. Leylâ ile Mecnun (1928)
• тур. Olağan İşler (1930)

Романтæ

• тур. Çalıkuşu (1922) (Нæзыцъиу — зараг цъиу — «Туркаг чызджы автобиографи»)
• тур. Gizli El (1924)
• тур. Damga (1924) (Бæрæгæвæрд)
• тур. Dudaktan Kalbe (1923)
• тур. Akşam Güneşi (1926)
• тур. Bir Kadın Düşmanı (1927)
• тур. Yeşil Gece (1928) (Цъæх æхсæв)
• тур. Acımak (1928)
• тур. Yaprak Dökümü (1939) (Сыфтæрызгъæлæн)
• тур. Değirmen (1944)
• тур. Kızılcık Dalları (1944)
• тур. Miskinler Tekkesi (1946)
• тур. Harabelerin Çiçeği (1953)
• тур. Kavak Yelleri (1961)
• тур. Son Sığınak (1961)
• тур. Kan Davası (1962)
• тур. Ateş Gecesi (1953) (Арты æхсæв)

Театр

• тур. Hançer (1920)
• тур. Eski Rüya (1922)
• тур. Ümidin Güneşi (1924)
• тур. Gazeteci Düşmanı, тур. Şemsiye Hırsızı, тур. İhtiyar Serseri (1925)
• тур. Taş Parçası (1926)
• тур. Bir Köy Hocası (1928)
• тур. İstiklâl (1933)
• тур. Hülleci (1933)
• тур. Yaprak Dökümü (1971)
• тур. Eski Şarkı (1971)
• тур. Balıkesir Muhasebecisi (1971)
• тур. Tanrıdağı Ziyafeti (1971)

Литературæ

• Алькаева Л. О. Очерки по истории турецкой литературы 1908—1939 гг.. — М, 1959.
• Poyraz Т., Aipbek М. Reşat Nuri Güntekin, hayatı ve eserlerin tarn listesi. — Ankara, 1957.
• Yücebaş H. Bütün cepheleriyle Reşat Nuri. — Ankara, 1957.
• Uyguner М. Reşat Nuri Güntekin. — Ist, 1967.
• Kabaklı A. Türk edebijatı, cilt 3. — Ist, 1969.

Æрвитæнтæ

• Biography of Reşat Nuri Güntekin
• Biography and Bibliography of Reşat Nuri Güntekin
• Resat Nuri Güntekin