Цæгат Зæхх
Цæгат Зæхх (уырыс. Северная Земля) у Уæрæсейы сакъадæхты къорд Цæгат Ихджын фурды. Ссардтой йæ 1913-æм азы Вилькицкийы экспедицийы архайджытæ æмæ йын радтой ном Тайвай (ихсæтджыты «Таймыр» æмæ «Вайгач»-ы нæмттæм гæсгæ). Уæды уырнындзинадмæ гæсгæ уыдис иу стыр сакъадах. Фæстæдæр, 1914-æм азы, сакъадахæн (архипелаг кæй у, уый нæмæ зындæуыд) радтой официалон ном — Николай II-ы Зæхх.
1926-æм азы 11 январы Николай II-ы Зæххæн радтой ног ном — Цæгат Зæхх. 1931—1933 ссардæуыдысты Цæгат Зæххы сконды чи сты, уыцы хицæн сакъадæхтæ, æмæ сын радтой ныры нæмттæ: Пионер, Комсомолец, Большевик, Октябры Революцийы, Шмидты. Цесаревич Алексейы сакъадахæн радтой ног ном: Чысыл Таймыр.
Архипеладжы фæзуат у 37 мин км² бæрц. Ничи дзы цæры.
Цæгат Зæххы ис сакъадахон Азийы цæгатагдæр ран — Арктикон сынæг Комсомолецыл (81°13′ ц. у.).
Бæстыхъæд[ивын]
Сакъадæхты бæстыхъæд у денджызон, арктикон. Зымæджы ныллæгдæр температурæ хæццæ кæны -47°С, сæрды хъармдæр температурæ у æрмæстдæр +6,247°С. Июлы рæстæмбис температурæ у +6,247°С.
Зайæгойтæ æмæ цæрæгойтæ[ивын]
Æгæр карз бæстыхъæды аххосæй зайæгойтæ æмæ цæрæгойтæ сакъадæхты бирæ нæй. Сакъадах Большевичы чысыл къордгæй хизынц хъæддæг цæгатаг сагтæ, ис дзы урс æрсытæ дæр, полярон рувæстæ æмæ леммингтæ.
Сакъадæхтæ[ивын]
- Комсомолец
- Большевик
- Пионер
- Октябры Революцийы Сакъадах
- Старокадомскийы сакъадах
- Шмидты сакъадах
- Чысыл Таймыр
Литературæ[ивын]
- Урванцев Н. Н. На Северной Земле. 2-е изд. Л., 1969.
