Марадона, Диего Армандо

Диего Марадона
Диего Марадона
Иумæйаг информаци
Æнæхъæн ном	Диего Армандо Марадона
Фæсномыг	Сызгъæрин лæппу
Райгуырдис	1960-æм азы 30 октябры[…]; Ланус[d], Буэнос-Айрес, Аргентинæ кæнæ ; Ланус[d], Буэнос-Айрес, Аргентинæ;
Амардис	2020-æм азы 25 ноябры (60 азы); Дике-Лухан[d], Тигре[d], Буэнос-Айрес, Аргентинæ;
Æмбæстонад	Аргентинæ;
Ас	165 см
Уæз	70 кг
Позици	æрдæгхъахъхъæнæг, размæбырсæг
Фæсивæдон клубтæ
1970—1976	Архентинос Хуниорс
Клубон карьерæ
Национ иугонд командæ
Тренеры карьерæ
1994	Текстиль Мандию[англ.]
1995	Расинг (Авельянедæ)
2008—2010	Аргентинæ
2011—2012	Аль-Васл
2017—2018	Аль-Фуджайра
2018—2019	Дорадос
2019	Химнаси (Ла-Плата)
	Викикъæбицы медиа

Дие́го Арма́ндо Марадо́на (исп. Diego Armando Maradona, испайнагау зæлы куыд: [ˈdjeɣo maɾaˈðona]; райгуырдис 30 октябры 1960, Ланусы, провинци Буэнос-Айрес, Аргентинæ) — аргентинаг футболист, хъазыдис куыд размæбырсæг, бырсæг æрдæгхъахъхъæнæг. Хъазыдис клубтæ «Архентинос Хуниорс», «Бока Хуниорс», «Барселонæ», «Наполи», «Севилья» æмæ «Ньюэллс Олд Бойз»-ы сконды. Аргентинæйы иугонд командæйы сконды ахъазыдис 91 хатты æмæ дуармæ бакодта 34 голы.

Марадона у 1986-æм азы дунейы чемпион, 1990-æм азы дунейы вице-чемпион, цыппар дунейы чемпионатты архайæг. Уый йеддæмæ хæссы Хуссар Америкæйы хуыздæр футболисты кадджын ном (1979, 1980). Аргентинæйы чемпион клуб «Бока Хуниорс»-ы сконды, «Наполи»-йы та куы хъазыдис, уæд дыууæ хатты сси Италийы чемпион дæр.

Марадона у сахар Буэнос-Айресы^[6] кадджын гражданин. Йæ ном хæссы клуб «Архентинос Хуниорс»-ы ног стадион (гом æрцыдис 2003-æм азы декабры). 2005-æм азы Марадона райста Аргентинæйы сенаты Фаустино Сармиэнтойы номыл преми.

Марадона йæ хъазæджы карьерæ куы фæци, уæд куыста телекомментаторæй Аргентинæ æмæ Италийы. Иуæй-иу киноты дæр ахъазыдис рольтæ.

2008-æм азы октябрæй 2010-æм азы июлы онг Марадона куыста Аргентинæйы иугонд командæйы сæйраг тренерæй.

Марадонайы сабибонтæ

Диего Армандо Марадона райгуырдис 1960 азы 30 октябры 5 сахатыл, уыдис хуыцаубон. Уый райгуырдис сахар Ланусы, Буэнос-Айресы цур, кусæг бинонты ’хсæн — йæ фыд куыста Тритумолы куыройы, йæ мад та, Дальмы Сальвадоры Франко, кастис йæ сывæллæттæм хæдзары. Марадона сси йæ ныййарджыты фæндзæм сывæллон, фæлæ сæ фыццаг лæппу: йæ разæй райгуырдысты цыппар хойы, Ритæ, Анæ, Эльзæ æмæ Мария^[7].

Нарсисо Бинаньянайы иртастæм гæсгæ^[8], Марадонайы мыггаджы уидæгтæ сты Италийы, суанг ма Марко Полоимæ баст сты^[9]^[10]. Йæ фыдæлты ’хсын уыдысты хорватæгтæ дæр^[11].

Дæс мæйы йыл куы цыдис, уæд базыдта цæуын. Йæ сабибонтæй згъордта пуртиимæ, фæлæ цы хъазт хъазыди йе ’мбæлттимæ, уый футбол нæ уыдис^[7].

Марадонайыл авд азы куы цыдис, йæ хæстæг Бето йын балæвар кодта æцæг пурти^[7]. Диегойы зæрдæмæ афтæ тынг фæци ацы лæвар, æмæ суанг ма фынæй кодта пуртиимæ. Ацы пуртийæн стыр аргъ кодта æмæ æнæхъæн зымæджы дæргъы кæртмæ йæ нæ хаста, иуæй-иу хатт ахъазыд хæдзары цур йæ хотимæ^[7].

Футболы йæ фыццаг къахдзæфтæ куы кодта, йæ уарзондæр позици уыдис либеро (уæгъдибар хъахъхъæнæг). Сахатгай уый хъазыдис иннæ лæппутимæ «Авд фæзы» ран, азтæ куы цыдысты, афтæмæй Диего йæ ныфс арæхдæр хаста размæ бырсыныл^[12]. Фæстæдæр уый сси йæ кæрты хуыздæр хъазджытæй иу, æмæ æндæр скъоладзæуты фæндыди цæмæй семæ хъаза иу коммандæйы. Йæ скъолайы цы командæ уыдис, уый мидæг дæр хъазын райдыдта^[7]. Йæ фыды фæндыди цæмæй Диего хуыздæр ахуыр кæна, æмæ иуæй-иу хатт гыццыл Диегойы нæ уагътой хъазынмæ. Йæхæдæг куыд мысы, ахæм бонты-иу фæкуыдта дзæвгæр рæстæг. Йæ ныййарджыты тыххæй бирæ хорз ныхæстæ фæзæгъы, иу хатт загъта: «Мæ ныййарджытæ мæхицæй мæй куы курой, уæд мæ бон цы уа, уый скæндзынæн цæмæй сын раттон мæй. Æмæ уый ницы уаид, уыдон мæн тыххæй цас сарæзтой, уыимæ абаргæйæ»^[9].

Марадонайы карьеры статистикæ

Диего Марадонайы статистикæй æтмкæй райсгæ^[13]:

Клубтæ

Клуб	Сезон	Лигæ	Лигæ		Хъалац		Континенталон		Иннæ		Æдæппæт
Клуб	Сезон	Лигæ	Хъæзтытæ	Голтæ	Хъæзтытæ	Голтæ	Хъæзтытæ	Голтæ	Хъæзтытæ	Голтæ	Хъæзтытæ	Голтæ
Архентинос Хуниорс	1976	Фыццаг дивизион	11	2	0	0	–		–		13	2
	1977	Фыццаг дивизион	49	19	0	0	–		–		49	19
	1978	Фыццаг дивизион	35	26	0	0	–		–		35	26
	1979	Фыццаг дивизион	26	26	0	0	–		–		26	26
	1980	Фыццаг дивизион	45	43	0	0	–		–		45	43
	Æдæппæт		166	116	0	0	0	0	0	0	166	116
Бока Хуниорс	1981	Фыццаг дивизион	40	28	0	0	–		–		40	28
Барселонæ	1982–83	La Liga	20	11	5	3	4	5	6	4	35	23
	1983–84	La Liga	16	11	4	1	3	3	–		23	15
	Æдæппæт		36	22	9	4	7	8	6	4	58	38
Наполи	1984–85	Serie A	30	14	6	3	–		–		36	17
	1985–86	Serie A	29	11	2	2	–		–		31	13
	1986–87	Serie A	29	10	10	7	2	0	–		41	17
	1987–88	Serie A	28	15	9	6	2	0	–		39	21
	1988–89	Serie A	26	9	12	7	12	3	–		50	19
	1989–90	Serie A	28	16	3	2	5	0	–		36	18
	1990–91	Serie A	18	6	3	2	4	2	1	0	26	10
	Æдæппæт		188	81	45	29	25	5	1	0	259	115
Севилья	1992–93	La Liga	26	5	3	1	–		–		29	6
Newell's Old Boys	1993–94	Фыццаг дивизион	5	0	–		–		–		5	0
Бока Хуниорс	1995–96	Фыццаг дивизион	24	5	–		–		–		24	5
	1996–97	Фыццаг дивизион	1	0	–		–		1	0	2	0
	1997–98	Фыццаг дивизион	5	2	–		–		–		5	2
	Æдæппæт		70	35	0	0	0	0	1	0	71	35
Æдæппæт карьерæйы			492	259	57	34	32	13	8	4	590	310

Рæстæмбис нымадæй иу хъазты мидæг Марадона бакуырдта 0,526 голы.^[14]

Аргентинæйы иумæйаг командæ

Марадона цыппар дунейы чемпионаты рæстæг хъазыдис 21 хъазты (1982, 1986, 1990, 1994)
Командæйы капитанæй фæзмæ рацыдис 16 хатты.

Аз	Хъæзтытæ	Голтæ
Аргентинæйы иугонд командæ
1977	3	0
1978	1	0
1979	8	3
1980	10	7
1981	2	1
1982	10	2
1983	–	–
1984	–	–
1985	10	6
1986	10	7
1987	6	4
1988	3	1
1989	7	0
1990	10	1
1991	–	–
1992	–	–
1993	4	0
1994	7	2
Æдæппæт	91	34

Политикæ

Марадона уарзы Кубæ æмæ Фидель Кастройы. Йæ автобиографион чиныг «Эль Диего»-йæ ссардта Кастройы ном^[15].

1986-æм азы ФИФА-йы дунеон чемпионаты рæстæг Англисы командæйы ныхмæ хъазгæ йæ къухæй бакъуырдта иу гол, фæлæ тæрхонгæнæг йæ нæ бафиппайдта. Асиф Кападиайы 2019-æм азы документалон фильмы йæхæдæг куыд радзырдта, тынг хорз зыдта, уыцы гол йæ къухæй кæй бакъуырдта, уый. Фæлæ не схъæр кодта йæ къухы кой уый тыххæй æмæ уыцы голæй раст цыма йæ маст систа англисæгтæй Мальвины сакъадахтыл хæсты тыххæй^[16]. Марадонайы ацы гол зындгонд сси куыд «Хуыцауы къух» (исп. La mano de Dios).

Литературæ

Выборнов Ю. В., Горанский И. В. Марадона, Марадона…. — Физкультура и спорт, 1989. — Т. 1. — 192 с. — (Звезды зарубежного спорта). — ISBN 5278001860.
Марадона Д. А., перевод Юнгер М. Диего Армандо Марадона. О себе о футболе и не только = Yo soy el Diego. — Москва: АСТ и У-Фактория, 2010. — Т. 1. — 320 с. — 4000 экз. — ISBN 9785170592685.
Dini, Vittorio, Oscar, Nicolaus. Te Diegum. — Leonardo, 1991. — ISBN 9788835510598.
Burns, Jimmy. La mano de Dios. — Неаполь: El País — Aguilar, 1996. — ISBN 9788441321021.
Sergio Levinsky. Diego Armando Maradona. Una vita presa a calci. — Ареццо: Limina, 1997. — ISBN 88-86713-32-0.
Maradona, Diego Armando. Yo soy el Diego. — Planeta, 2001. — ISBN 9871144628.
Dini, Vittorio, Oscar, Nicolaus. Te Diegum. — Sudamericana, 2001. — ISBN 9500720159.
Massimo Mauro, Luca Argentieri. Ho giocato con tre geni. Zico, Platini, Maradona. — Милан: Baldini Castoldi Dalai, 2001. — ISBN 9788884900807.
Francisco Cornejo. Ho scoperto Maradona. Il giovane Diego raccontato dal suo primo allenatore. — Ареццо: Limina, 2004. — ISBN 88-88551-37-9.
Emanuela Audisio. Il ventre di Maradona. Storie di campioni che hanno prestato il corpo allo sport. — Милан: Mondadori, 2007. — ISBN 9788804568490.
Manuel Parlato. Da Maradona a De Laurentiis. — Ареццо: Limina, 2009. — ISBN 9788860410306.

Фиппаинæгтæ

↑ https://footballclassic.ru/igroki/diego-maradona/
↑ Diego Maradona // Transfermarkt (цалд.) — 2000.
↑ Diego Maradona // FBref.com (англ.)
↑ Diego Maradona // SNK authority file (слов.)
↑ https://www.clarin.com/zonales/conmocion-country-murio-maradona-recibimos-vecino-_0_JQopO_t9U.html
↑ Марадона Д. А., перевод Юнгер М. Yo soy el Diego. — Т. 1. — ISBN 9785170592685.
1 2 3 4 5 Выборнов Ю. В., Горанский И. В. Марадона, Марадона…. — Физкультура и спорт. — Т. 1. — 192 с. — (Звезды зарубежного спорта). — ISBN 5278001860.
↑ Des racines aristocratiques pour Maradona(фр.)(æнæбаххæсгæ æрвитæн). RDS.ca (12 septembre 2002). Датæ: 2018-æм азы 14 декабры. Архив 2022-æм азы 22 майы.
1 2 Игорь Гольдес. Великий и ужасный(æбæлв.)(æнæбаххæсгæ æрвитæн). журнал «Весь футбол» (21 январы 2003). Датæ: 2010-æм азы 13 апрелы. Архив 2012-æм азы 17 июны.
↑ Потомок Марко Поло(æбæлв.). Спорт-Экспресс (27 сентябры 2002). Датæ: 2010-æм азы 9 апрелы.
↑ Biography of Diego Armando Maradona(англ.)(æнæбаххæсгæ æрвитæн). new-dimension-software.com. Датæ: 2010-æм азы 21 майы. Архив 2011-æм азы 31 январы.
↑ Двуличный гений: Диего Армандо Марадона(æбæлв.). euro-football.ru (12 апрелы 2006). Датæ: 2010-æм азы 9 апрелы. Архив 2011-æм азы 31 январы.
↑ Club Statistics. expertfootball.com (archived)
↑ "Special Debate: Lionel Messi vs Diego Maradona – So Who Is Better?". Goal.com. Retrieved 19 November 2013
↑ Maradona, Diego. El Diego / Diego Maradona, Daniel Arcucci, Ernesto Cherquis Bialo. — London : Yellow Jersey, 2005. — ISBN 0-224-07190-4.
↑ Dawnay, Oliver Argentina legend Diego Maradona says ‘Hand of God’ goal against England was ‘symbolic revenge’ for the Falklands War(æбæлв.). Talksport (6 June 2019). Датæ: 2020-æм азы 19 январы.

[1] ttps://footballclassic.ru/igroki/diego-maradona/

[_dc3d608e86a2c296-2] Diego Maradona // Transfermarkt (цалд.) — 2000.

[_8c79e883b315ef38-3] Diego Maradona // FBref.com (англ.)

[_119fb67da094ae7b-4] Diego Maradona // SNK authority file (слов.)

[_1acb873e84587c33-5] ttps://www.clarin.com/zonales/conmocion-country-murio-maradona-recibimos-vecino-_0_JQopO_t9U.html

[О_себе-6] Марадона Д. А., перевод Юнгер М. Yo soy el Diego. — Т. 1. — ISBN 9785170592685.

[Выборнов-7] 1 2 3 4 5 Выборнов Ю. В., Горанский И. В. Марадона, Марадона…. — Физкультура и спорт. — Т. 1. — 192 с. — (Звезды зарубежного спорта). — ISBN 5278001860.

[8] Des racines aristocratiques pour Maradona(фр.)(æнæбаххæсгæ æрвитæн). RDS.ca (12 septembre 2002). Датæ: 2018-æм азы 14 декабры. Архив 2022-æм азы 22 майы.

[footballplayers.ru1-9] 1 2 Игорь Гольдес. Великий и ужасный(æбæлв.)(æнæбаххæсгæ æрвитæн). журнал «Весь футбол» (21 январы 2003). Датæ: 2010-æм азы 13 апрелы. Архив 2012-æм азы 17 июны.

[10] Потомок Марко Поло(æбæлв.). Спорт-Экспресс (27 сентябры 2002). Датæ: 2010-æм азы 9 апрелы.

[11] Biography of Diego Armando Maradona(англ.)(æнæбаххæсгæ æрвитæн). new-dimension-software.com. Датæ: 2010-æм азы 21 майы. Архив 2011-æм азы 31 январы.

[12] Двуличный гений: Диего Армандо Марадона(æбæлв.). euro-football.ru (12 апрелы 2006). Датæ: 2010-æм азы 9 апрелы. Архив 2011-æм азы 31 январы.

[13] Club Statistics. expertfootball.com (archived)

[14] "Special Debate: Lionel Messi vs Diego Maradona – So Who Is Better?". Goal.com. Retrieved 19 November 2013

[15] Maradona, Diego. El Diego / Diego Maradona, Daniel Arcucci, Ernesto Cherquis Bialo. — London : Yellow Jersey, 2005. — ISBN 0-224-07190-4.

[16] Dawnay, Oliver Argentina legend Diego Maradona says ‘Hand of God’ goal against England was ‘symbolic revenge’ for the Falklands War(æбæлв.). Talksport (6 June 2019). Датæ: 2020-æм азы 19 январы.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]