Фенын Вахушти Багратиони-ы равзæрæн текст

{{Ахуыргонд
| имя                  = 
| оригинал имени       = 
| изображение          = 
| описание изображения = 
| имя при рождении     = 
| дата рождения        = 
| место рождения       = 
| дата смерти          = 
| место смерти         = 
| гражданство          = 
| научная сфера        = 
| место работы         = 
| альма-матер          = 
| учёная степень       = 
| учёное звание        = 
| научный руководитель = 
| знаменитые ученики   = 
| известен как         = 
| награды и премии     = 
| роспись              = 
| ширина росписи       = 
| сайт                 = 
| викицитатник         = 
| викитека             = 
| викисклад            = 
}}
'''Вахушти Багратиони''' ({{lang-ka|ვახუშტი ბატონიშვილი (ბაგრატიონი)}}; райгуырдис [[1696-æм аз]]ы [[Тбилис]]ы — амардис [[1757-æм аз]]ы [[Мæскуы]]йы) уыдис [[Гуырдзыстон]]ы паддзахы фырт, {{историк|Гуырдзыстоны|XVIII æнусы}} æмæ {{географ|Гуырдзыстоны|XVIII æнусы}}.

== Цардафыст ==
=== Рагбонтæ ===
У [[Вахтанг VI]]-æмы фæрссаг фырт. Схъомыл Гуыдзыстоны паддзахы æгъдауыл фырттимæ æмæ династийы уæнджы бартæй пайда кодта. [[1717-æм аз]]æй [[1724-æм аз]]ы онг [[Гуырдзыстон]]ы архайдта политикон царды. [[1722-æм аз]]ы [[август]]ы-[[ноябрь|ноябры]], йæ фыд æмæ йе ’фсымæр се ’фсадимæ [[Гандза]]йы Уæрæсейы император Пётрмæ куы æнхъæлмæ кастысты, уæд уый уыдис [[Картлийы паддзахад]]ы разамонæг. [[1724-æм аз]]ы нысæнгонд æрцыдис [[Дæллаг Картли]]йы æфсæдты сæйраг командæгæнæгæй.

=== Уæрæсейы ===
[[1724-æм аз]]ы йæ фыд, йæ бинонтæ æмæ йæ галуаны адæймæгты къордимæ (90 адæймаджы) афтыдис [[Уæрæсе]]мæ æмæ æрцардис [[Мæскуы]]йы. Уым цæргæйæ, фæгæрз ис йæ зонадон архайдыл æмæ йæ фыды хъæппæрисæй æрлæууыдис рауагъдадон хъуыддаджы сæргъы.

Уый у гуырдзиаг феодалон историографийы стырдæр минæвар. Йæ [[1745-æм аз]]ы фæуд сæйраг куыст «[[Картлис цховреба]]» ([[Гуырдзыстон]]ы цард) сси гуырдзыйы ивгъуыды критикон иртасынады фыццаг фæлтæрæн. Ацы куыстæн ис дыууæ хайы: историон æмæ историон-географион. Гуырдзыстоны истори æмæ географийы тыххæй бирæ æргъаг хабæрттæ фыст кæм ис, уыцы текстмæ æфтыд уыдис хронологион æмæ генеалогион таблицæтæ, стæй, иттæг дæсны конд чи уыдис, ахæм картæтæ. «Картлис цховреба»-йы сæйраг политикон идейæ — [[Гуырдзыстон]]ы дихтæдзинадыл фæуæлахиз æмæ иухицауады сарæзт — феодалон уавæрты уый уыдис прогрессивон идейæ.

Вахуштийы куыстытæ (фыццаджыдæр историон географийы номссард йæ архайды хай) бирæ хæттыты мыхуыргонд цыдысты гуырдзиаг æмæ æндæр æвзæгтыл.

Вахушти ныгæд у [[Донской моладзандон]]ы.
Йæ ном хæссы [[Гуырдзыстоны зонæдты академи]]йы Географийы институт.

== Йæ бинонтæ ==
Вахуштийы ус уыдис [[ерыстау]]ы чызг Мариам Абашидзе. Уыдис сын дæс сывæллоны.
Йæ хистæр фырт — Иоанне (амардис 1781-æм азы) уыдис инæлар æмæ Сыгъдæг Гиоргийы VI-æм къæпхæны ордены кавалер (бадзырд № 302 [[1778-æм аз]]ы [[26 ноябры]]).

== Йæ уацмыстæ ==
* {{книга
 |автор          = Вахушти Багратиони.
 |часть          = 
 |заглавие       = История царства Грузинского 
 |оригинал       = 
 |ссылка         = http://www.armenianhouse.org/bagrationi/history-ru/contents.html
 |ответственный  = Перевод, предисловие, словарь и указатель: Н. Т. Накашидзе
 |издание        = 
 |место          = Тб. 
 |издательство   = Мецниереба
 |год            = 1976
 |том            = 
 |страницы       = 
 |страниц        = 340
 |серия          = Памятники грузинской исторической литературы
 |isbn           = 
 |тираж          = 5500
}}
* ''Вахушти, царевич''. География Грузии. / Введение, перевод и примечания М. Г. Джанашвили // Записки Кавказского отдела ИРГО. — {{Тф.}}, 1904. — Кн. XXIV, вып. 5.

== Литературæ ==
* {{книга
 |автор          = [[Маруашвили, Леван Иосифович|Маруашвили Л. И.]]
 |часть          = 
 |заглавие       = Вахушти Багратиони, его предшественники и современники. Географические труды и путешествия
 |оригинал       = 
 |ссылка         = 
 |ответственный  = 
 |издание        = 
 |место          = М.
 |издательство   = Госгеографиздат
 |год            = 1956
 |том            = 
 |страницы       = 
 |страниц        = 136
 |серия          = 
 |isbn           = 
 |тираж          = 
}}
* Маруашвили Л. И. Вахушти Багратиони — основоположник географического изучения Грузии. — Тбилиси, 1956.
* Векуа И. Н. Академия Наук СССР и развитие грузинской науки. — Тбилиси, 1974.
* {{книга |автор = [[Густерин, Павел Вячеславович|Густерин П.]]|заглавие = Российская империя и Кавказ |место = Саарбрюккен |издательство = LAP LAMBERT Academic Publishing |год = 2014 |страниц = 64 |серия = |isbn = 978-3-659-15032-6 |тираж = }}

[[Категори:Гуырдзыстоны зындгонд адæм]]
[[Категори:Багратионтæ]]