Перейти к содержанию

Баскаг æвзаг

Сæрибар энциклопеди Википедийы æрмæг.
Баскаг æвзаг
Хином Euskara
Бæстæтæ Испани Испани
Франц Франц
Официалон статус Баскæгты Бæстæ Баскæгты Бæстæ
Наваррæ (автономон æмбалад) Наваррæ
Дзурджыты нымæц
Классификаци
Категори Евразийы æвзæгтæ
Ахибаргонд æвзæгтæ
Фыссынад латинаг алфавит
Æвзаджы кодтæ
ISO 639-1 eu
ISO 639-2 eus æмæ baq
ISO 639-3 eus
ГОСТ 7.75–97 бак 085
WALS bsq, bqb, bqg, bqh, bqi, bql, bqn, bqo, bqr, bqs æмæ bqz
Atlas of the World’s Languages in Danger 415
Ethnologue eus
Linguasphere 40-AAA-a
ABS ASCL 2901
IETF eu
Glottolog basq1248
Википеди ацы æвзагыл

Баскаг æвзаг (Euskara) у баскаг адæмы æвзаг. Баскæгтæ цæрынц Баскæгты Бæстæйы. Йæ иу хай ис Испанийы цæгат-скæсæны, иннæ — Францы хуссар-ныгуылæны. У ахибаргонд æвзаг æмæ нæ хауы нæдæр индоевропæйаг, нæдæр кæцыфæнды æндæр зындгонд æвзæгты бинонтæм. Йæ генетикон уидæгтæ бæрæг нæма сты. Традицимæ гæсгæ ахуыргæндтæ хæссынц палеоиспайнаг æвзæгты нымадмæ, кæнæ та æнæклассификацигонд палеоевропæйаг æвзæгты къордмæ.

Баскаг æвзагыл дзурджыты нымæц у 800 000 адæймаджы бæрц, сæ фылдæр (700 мин адæймаджы) цæрынц Баскæгты Бæстæйы, уыдонæй фылдæр хай (500 000) та — йæ испайнаг хайы. 

Баскаг æвзагæн ис бирæ диалекттæ, æмæ уыдон кæрæдзийæ тынг хицæн кæнынц. Иумæйаг литературон æвзаг сæ бындурыл сарæзта лингвист Кольдо Мичилена 1960-æм азты. Протобаскаг æвзаджы реконструкцийыл бакуыстой Мичелена, А. Товар æмæ Л. Траск.

Истори æмæ æддаг хæстæгдзинады гипотезæтæ

[ивын | Бындур ивын]

Баскаг æвзаджы æппæт алыварслæуджытæ сты ромайнаг æвзæгтæ, фæлæ йæхæдæг у ахибаргонд æвзаг æмæ уыцы æвзæгтимæ бастдзинад йын нæй. Уый у, индоевропæйæгты æрцыды онг Европæйы цы æвзæгтæ уыдис, уыдонæн фæстаг баззайæг æвзаг.

Æрæджы дæр ма афтæ хъуыды кодтой, æмæ, баскаг æвзагыл цы фыстытæ уыдис, уыдонæй рагондæр у ромаг сахар Ирунья-Велеяйы къæхтыты кæй ссардтой, уыдон, æмæ сæ ныффыстой III-æм æнусы нæ эрæйы размæ.

Баскаг æвзаджы фыццаг чиныг у æмдзæвгæты æрбырдгонд «Linguae Vasconum Primitiae», кæй æрцыд мыхуырмæ 1545-æм азы.

Баскаг æвзагæн иу зындгонд æвзæгты бинонтимæ дæр бастдзинад нæй. Ис дзы æнхъæлц, æмæ аквитайнаг æвзагимæ баст у. Æндæр гипотезмæ гæсгæ баскаг æвзаг у сино-кавказаг макробинонты зæронд æрвад.

Фиппаинæгтæ

[ивын | Бындур ивын]