Ирыстон: различия между версиями

Сæрибар энциклопеди Википедийы æрмæг.
Содержимое удалено Содержимое добавлено
Irondig (ныхас | бавæрд)
Нет описания правки
Нет описания правки
Рæнхъ 1: Рæнхъ 1:
{{Административон иуæг
[[Файл:Картæ Ирыстон.png|альт=|мини|Ирыстон]]
|Хуыз1 = {{Хуыз|Ирыстон}}
|Хуыз2 =
|Ирон ном = Ирыстон
|Оригиналон ном =
|Герб =
|Тырыса = Flag of North Ossetia.svg
|Паддзахад =
|Гимн =
|Статус =
|Кæй сконды у =
|Датæ =
|Йæ дæлхæйттæ =
|Сæйраг сахар =
|СтырдæрСахартæ = [[Дзæуджыхъæу]], [[Мæздæг]], [[Беслæн]], [[Чъреба]], [[Алагир]]
|Сæргълæууæг =
|Сæргълæууæджы титул =
|Сæргълæууæг2 =
|Сæргълæууæджы титул2 =
|ÆМП =
|Год ВВП =
|Бынат ÆМП-мæ гæсгæ =
|ÆМП иу адæймагмæ =
|Бынат ÆМП иу адæймагмæ гæсгæ =
|Æвзаг =
|Æвзæгтæ =
|Цæрджытæ =
|Сфысты аз =
|Цæрджыты нымæцмæ гæсгæ бынат =
|Æнгомдзинад =
|Националон сконд =
|Динмæ гæсгæ =
|Фæзуат =
|Фæзуатмæ гæсгæ бынат =
|Картæ = Картæ Ирыстон.png
|Картæйы ас = 300px
|СахатонТаг =
|Телефонон код =
|ISO =
|Автомобилон код =
|Сайт =
|ВикиКъæбицы категори = Ossetia
}}
[[File:Ossetian tribes.png|thumb|right|200px|]]
[[File:Ossetian tribes.png|thumb|right|200px|]]
'''Ирыстон''' кæнæ '''Ир'''<ref>''Ир'' у [[ирон адæм]]ы æмбырдгонд ном фыццаджыдæр, фæлæ уыцы дзырдæй пайда кæнынц бæстæ хонынæн дæр.</ref>, [[Дыгурон диалект|дыгуронау]] '''Иристон''', у [[Цæгат Ирыстон]] æмæ [[Хуссар Ирыстон]]ы иумæйаг ном. Ирыстонæн йæ хуссары æмæ цæгаты дæр ис, Ирыстоны иудзинадмæ чи тырны, ахæм адæймæгтæ. Ирыстоны иумæйаг фæзуат у 11900 км².
'''Ирыстон''' кæнæ '''Ир'''<ref>''Ир'' у [[ирон адæм]]ы æмбырдгонд ном фыццаджыдæр, фæлæ уыцы дзырдæй пайда кæнынц бæстæ хонынæн дæр.</ref>, [[Дыгурон диалект|дыгуронау]] '''Иристон''', у [[Цæгат Ирыстон]] æмæ [[Хуссар Ирыстон]]ы иумæйаг ном. Ирыстонæн йæ хуссары æмæ цæгаты дæр ис, Ирыстоны иудзинадмæ чи тырны, ахæм адæймæгтæ. Ирыстоны иумæйаг фæзуат у 11900 км².
Рæнхъ 21: Рæнхъ 63:
{{фиппаинæгтæ}}
{{фиппаинæгтæ}}


{{commonscat|Ossetia}}
{{къæртт-ирон}}
{{къæртт-ирон}}
{{Ирыстоны æхсæнæдтæ}}
{{Ирыстоны æхсæнæдтæ}}

Фæлтæр 17:34, 9 июны 2020

Ирыстон
Тырыса
Тырыса
42°30′ с. ш. 44°00′ в. д.HGЯO
Паддзахад
Истори æмæ географи
Стырдæр сахартæ Дзæуджыхъæу, Мæздæг, Беслæн, Чъреба, Алагир
Ирыстон картæйыл
ВикиКъæбицы логотип Викикъæбицы медиа

Ирыстон кæнæ Ир[1], дыгуронау Иристон, у Цæгат Ирыстон æмæ Хуссар Ирыстоны иумæйаг ном. Ирыстонæн йæ хуссары æмæ цæгаты дæр ис, Ирыстоны иудзинадмæ чи тырны, ахæм адæймæгтæ. Ирыстоны иумæйаг фæзуат у 11900 км².

Этимологи

Ном Ирыстон арæзт у ирон дзырд Ир æмæ фæсæфтуан -стон-æй (йæ ратæдзæн у индоевропæйаг уидаг *stā- «лæууын» æмæ персайнаг æвзаджы амоны «бынат, бæстæ»). Ныхас Ир-æн арынц цалдæр равзæрæны. Бирæ иртасджытæ дзурынц æмæ Ир рацыдис рагон ирайнаг arya æмæ aryana-йæ.[2][3][4] Фæлæ Абайты Васойы хъуыдымæ гæсгæ кавказаг субстратæй ист у[5].

Æндæр æвзæгты фылдæрыл Ирыстон хонынц «Осетия». Уый рацыдис гуырдзиаг дзырдæй «ოსეთი» [osetʰi], уый та нысан кæны «осæгты (ирæтты) бæстæ».

Кæс

Æддаг æрмæг

Фиппаинæгтæ

  1. Ир у ирон адæмы æмбырдгонд ном фыццаджыдæр, фæлæ уыцы дзырдæй пайда кæнынц бæстæ хонынæн дæр.
  2. Agustí Alemany. Sources on the Alans: A Critical Compilation. Brill Academic Publishers, 2000 ISBN 90-04-11442-4 (англ.)
  3. В. Ф. Миллер. Осетинские этюды (уырыс.)
  4. Камболов Т. Т. Осетинские субэтнонимы // Очерк истории осетинского языка (уырыс.)
  5. «Очевидно, что ir к arya- никакого отношения не имеет, и для него надо искать другое объяснение <...> Поскольку другие осетинские племенные названия — digor, twal — связаны с кавказской этнонимикой, естественно обратиться туда и для объяснения термина ir» [В. И. Абаев. ИЭСОЯ, Т. I. С. 545-546].