Сыгъдæг Мады Майрæмы Иры аргъуан
Сыгъдæг Мады Майрæмы Иры аргъуан кæнæ Ирыхъæуы аргъуан[1] у Дзæуджыхъæуы рагондæр растуырнæг аргъуан.
Истори[ивын | Бындур ивын]
Аргъуаны бындур 1815-æм азы æрæвæрдта Иры динон консистори æмæ 50 азæй фылдæры дæргъы йæм кувынмæ чи цыдис, уыдон уыдысты Дзæуджыхъæуы фидары æппæт растуырнæг цæрджытæ. 1823-æм азы аргъуаны хъæдын агъуысты бæсты сарæзтæуыд дурæй конд ног бæстыхай. 1824-æм азы 24 мартъийы аргъуаны агъуыст æрцыдис аргъуыд. Аргъуан у, Дзæуджыхъæуы фидары территорийыл цы бæстыхæйттæ уыдис, уыдонæй иунæг æнæхæлдæй баззайæг.
Аргъуан советон заманы[ивын | Бындур ивын]
Советон заманы, сæдæгай æмæ мингай аргъуантæ æмæ моладзандæттæ куыд сафтой, афтæ хъавыдысты Сыгъдæг Мады Майрæмы Иры аргъуан дæр ныззаууат кæнын. 1929-æм азы сфæнд чындис аргъуан фехалын, фæлæ аргъуандзаутæ, бæрнджын сауджын æмæ клириктæ йæ бахызтой фыдвæндгæнджытæй. Афтæмæй дыууæ азы дæргъы йæм ничи ныхылдис. Фæлæ 1931-æм азы ногæй æрхъавыдæуыд аргъуан фехалын. Æппынфæстаг 1931-æм азы аргъуан горæххæсткомы бæрны бачындис. 1940-æм азæй 1993-æм азы онг йæ агъуысты куыста Хетæгкаты Къостайы номыл литературон музей.
Аргъуан ныртæккæйы рæстæджы[ивын | Бындур ивын]
1993-æм азы аргъуан растуырнæг еклезийы бæрны куы фæцис, уæд дзы райдыдта бæстон цалцæг. Ныртæккæ аргъуан у архайгæ, регулярон æгъдауæй дзы цæуы аргъуыдтытæ. Аргъуаны табуйаг дзаума у Мады Майрæмы Мæздæджы иконæ.
Аргъуаны кæрты цы улæмæрдтæ ис, уым ныгæд сты Дзæуджыхъæу æмæ Ирыстоны бирæ зынгæ адæймæгтæ, уыдоны ’хсæн — Хетæгкаты Къоста, Байаты Гаппо, Абайты Васо æмæ æндæртæ.
Аргъуаны адрис[ивын | Бындур ивын]
362007, Цæгат Ирыстон–Алани, Дзæуджыхъæу, Войковы уынг, 22. Тел. 8(8672) 75-32-14, 54-98-67.