Багратион, Пётр Иваны фырт

Пётр Иваны фырт Багратион
гуырдз. პეტრე ივანეს ძე ბაგრატიონი
Райгуырды датæ	1765, 1769 кæнæ 1765-æм азы 10 июлы(1765-07-10)
Райгуырæны бынат	Хъызлар, Астраханы губернæ[d], Уæрæсейы импери
Мæлæты датæ	12 (24) сентябры 1812 кæнæ 1812-æм азы 24 сентябры(1812-09-24)
Мæлæты бынат	Сима[d], Юрьевы уезд[d], Владимиры губернæ[d], Уæрæсейы импери
Æфсæдты хуыз	Уæрæсейы императорон æфсад[d]
Хуындад	инæлар æмæ инфантерийы инæлар[d]
Командæ кодта	6-й егерский полк[d], Егерский лейб-гвардии полк[d] æмæ 22-я пехотная дивизия (Россия)[d]
Тохтæ	Наполеонаг хæстытæ[d] штурм Очакова[d] Штурм Праги[d] Сражение на реке Адда[d] Битва при Треббии[d] Битва при Нови[d] Швейцарский поход Суворова[d] Бой при Холлабрунне[d] Битва под Аустерлицем[d] битва при Прейсиш-Эйлау[d] Сражение при Гуттштадте[d] Сражение при Гейльсберге[d] Битва под Фридландом[d] Аландская экспедиция (1809)[d] Смоленское сражение[d] Бородинойы тох[d]
Хорзæхтæ æмæ премитæ
Къухæрфыст
Викикъæбицы медиа

Багратион Иваны фырт Пётр (гуырдз. პეტრე ბაგრატიონი, 1765—1812) — Уæрæсейы инфантерийы инæлар, кънйаз, 1812-æм азы Фыдыбæстæйы хæсты хъæбатыр.

Цардвæндаг

Хæдзарвæндаг

Багратионы мыггаджы равзæрд цæуы Адарнасе Багратионæй; 742—780-æм азты уый уыд рагон Гуырдзыстоны провинцийы (мхаре) — Тао-Кларджеты ерыстау (ныр Турчы сконды у), йæ фырт Ашот Куропалат (амардис 826-æм азы) сси Гуырдзыстоны паддзах. Фæстæдæр Гуырдзыстоны паддзæхты династи фæдих æртæ къабазыл, хистæр къабазы хæххытæй иу (Багратионтæ) бацыдис Уæрæсейы кънйазты мыггæгты номхыгъдмæ.

1759-æм азы Картлийы паддзах Иессейы фæрссаг фырт принц Алыксандр (Исаак-бек) Гуырдзыстоны паддзахиуæггæнæг бинонтимæ быцæуы тыххæй афтыдис Уæрæсемæ æмæ дзы службæ кодта Кавказы дивизийы булкъонæй. Йæ фырт Иван Багратион (1730—1795) дæр уырдæм ацыдис йæ фæдыл. Иван службæмæ бацыдис Хъызлары хъаллæйы комендантон командæмæ.

Бирæ автортæ куыд фыссынц, афтæмæй Пётр райгуырдис 1765-æм азы Хъызлары, фæлæ архивон æрмæджытæм гæсгæ зæгъæн ис, Пётр Калачы кæй райгуырдис, уый. Йæ фыды петицитæм гæсгæ Пётры ныййарджытæ Иверийы ерыстауадæй Хъызлармæ æрлыгъдысты æрмæстдæр 1766-æм азы декабры, Гуырдзыстон Уæрæсейы империйы скондмæ бацæуыны агъоммæ . Йæ æрыгон азтæ Багратион арвыста Хъызлары.

Æфсæддон службæ

Службæ райдыдта Астраханы фистæгæфсæддон полчъы. Фыццаг хатт тох кодта 1783-æм азы хæстон экспедицийы Цæцæны. 1785-æм азы уацары райста Сих Мансуры æфсад.

1806-1812-æм азты уырысы-турчы хæсты рæстæджы уыдис Молдавийы æфсады сæйраг командыгæнæгæй. 1812-æм азы Фыдыбæстæйы хæсты рæстæджы уыди Дыккаг ныгуылæн æфсады сæйраг командыгæнæгæй.

Амардис Бородинойы тохы фæстæ 1812-æм азы 24 сентябры. 1839-æм азы ногæй ныгæд æрцыдис Бородинойы быдыры.

Йæ номæй кæй рахуыдтой, уыцы бынæттæ

• 1946-æм азы Калининграды облæсты кондмæ бацæуæг Скæсæн Пруссийы сахарæн Прейсиш-Эйлау, ном Багратионовск сæвæрдтой.
• Цыртдзæвæнтæ: 1999-æм азы Мæскуыйы ныввæрд, скульптор Мераб Мерабишвили.
• Мæскуыйы ис метро-йы станцæ Багратионовскæй æмæ хид «Багратион».
• Багратионы уынг (Липецк)
• Багратионы уынг (Калининград)
• Багратионы уынг (Хъызлар)
• Ном «Багратион» хаста Советон æфсады 1944-æм азы Белоруссаг операци Фыдыбæстæйы Стыр хæсты рæстæджы